Kiedy można wnieść sprzeciw na przetwarzanie danych w celach marketingowych

Artykuł 21 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (tzw. ogólne rozporządzenie o ochronie danych, RODO) reguluje prawo do sprzeciwu. Prawo to przysługuje osobie, której dane dotyczą, wobec przetwarzania dotyczących jej danych osobowych na podstawie:

• art. 6 ust. 1 lit. e – przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi lub
• art. 6 ust. 1 lit. f – przetwarzanie jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem.

Ponadto art. 21 ust. 2 i 3 RODO przewiduje, że osoba, której dane dotyczą, ma prawo w dowolnym momencie wnieść sprzeciw wobec przetwarzania dotyczących jej danych osobowych na potrzeby marketingu bezpośredniego, w tym profilowania, w zakresie, w jakim przetwarzanie jest związane z takim marketingiem. Jeżeli osoba, której dane dotyczą, wniesie sprzeciw wobec przetwarzania do celów marketingu bezpośredniego, danych osobowych nie wolno już przetwarzać do takich celów.

Uprawnienie z art. 21 ust. 2 RODO jest niezależne od uprawnienia z art. 21 ust. 1 RODO i w szczególności nie jest limitowane spełnieniem przesłanki z art. 21 ust. 1 RODO polegającej na przetwarzaniu danych osobowych na podstawie art. 6 ust. 1 lit. e lub lit. f RODO. Oznacza to, że sprzeciw wobec przetwarzania danych na potrzeby marketingu bezpośredniego można wnieść zawsze, nie tylko w przypadku przetwarzania danych osobowych na podstawie art. 6 ust. 1 lit. e lub lit. f RODO. Wskazuje na to nie tylko brak odwołania w art. 21 ust. 2 RODO do art. 21 ust. 1 RODO, ale także użycie sformułowania „w dowolnym momencie”.

Wynika to także z brzmienia motywu 70 RODO, zgodnie z którym „jeżeli dane osobowe są przetwarzane do celów marketingu bezpośredniego, osoba, której dane dotyczą, powinna mieć prawo wnieść w dowolnym momencie, bezpłatnie sprzeciw wobec tego przetwarzania, pierwotnego lub dalszego – w tym profilowania, o ile jest ono powiązane z marketingiem bezpośrednim. Prawo to powinno zostać wyraźnie podane do wiadomości osobie, której dane dotyczą, oraz powinno być przedstawione jasno i oddzielnie od wszelkich innych informacji”. Także art. 13 i 14 dotyczące obowiązku informacyjnego przewidują obowiązek poinformowania o prawie do wniesienia sprzeciwu zawsze, a nie tylko w przypadkach określonych w art. 6 ust. 1 lit. e lub f RODO.