Od 12 września 2025 r. we wszystkich państwach członkowskich UE obowiązuje Akt w sprawie danych (Data Act), czyli rozporządzenie (UE) 2023/2854 dotyczące sprawiedliwego dostępu do danych i ich wykorzystania. Jego celem jest ułatwienie wymiany danych w obszarze B2B, B2C oraz w relacji między przedsiębiorstwami a administracją publiczną.
Nowe regulacje Aktu w sprawie danychobejmują m.in.:
prawa użytkowników do dostępu do danych powstających podczas korzystania z urządzeń IoT,
ułatwienia w zmianie dostawców usług chmurowych,
wprowadzenie zasad interoperacyjności usług cyfrowych.
Prezes UODO podkreśla, że Akt w sprawie danych nie zastępuje i nie wyłącza RODO. Oba akty prawne są komplementarne: RODO pozostaje podstawowym instrumentem regulującym ochronę danych osobowych, natomiast Data Act koncentruje się na dostępie i wymianie danych.
W przypadku wystąpienia kolizji pomiędzy Aktem w sprawie danych a regulacjami unijnymi dotyczącymi ochrony danych osobowych, pierwszeństwo zawsze będą miały przepisy o ochronie danych – w szczególności RODO.
Sunny Wheels ma umowę z Omni Motors, która zapewnia, że zarówno wypożyczalnia, jak i jej klienci mogą uzyskiwać dostęp do danych generowanych przez samochód. Omni Motors wdrożyło system zarządzania danymi, który może jednocześnie obsługiwać żądania dostępu do danych od tysięcy użytkowników ich pojazdów.
Umowa najmu samochodu Sary zawiera szczegółowe informacje na temat danych generowanych przez pojazd, w tym sposób uzyskania do nich dostępu. Poniżej przedstawiono dwa możliwe sposoby organizacji dostępu do danych z wynajętego auta Sary:
„Konta firmowe”: Sunny Wheels posiada konto firmowe w Omni Motors. Sunny Wheels przekazuje Sarze dane potrzebne do zalogowania się na stronie internetowej Omni Motors i uzyskania dostępu do danych z wynajętego samochodu.
„Konta indywidualne”: Sunny Wheels informuje Sarę, że musi założyć własne konto i zawrzeć osobną umowę dotyczącą udostępniania danych z Omni Motors. Sunny Wheels powiadamia Omni Motors, że Sara będzie korzystać z samochodu przez 2 tygodnie.
W obu przypadkach to Omni Motors jest podmiotem posiadającym dane. Sunny Wheels jest użytkownikiem, ponieważ posiada samochód na własność i ma dostęp do danych. Natomiast Sara również jest użytkownikiem, ponieważ na mocy umowy najmu zawartej z Sunny Wheels otrzymała tymczasowe prawa do wynajętego pojazdu.
Źrodło: Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące Aktu w sprawie danych opublikowane przez Komisje Europejską, Frequently Asked Questions Data Act, 12 September 2025, Version 1.3
Zgodnie z art. 37 ust. 3 Aktu w sprawie danych to właśnie organy ochrony danych, w tym Prezes UODO, są odpowiedzialne za monitorowanie stosowania rozporządzenia w zakresie ochrony danych osobowych.
Dla inspektorów ochrony danych oznacza to konieczność:
bieżącego śledzenia prac legislacyjnych nad polską ustawą wdrażającą Data Act,
analizy procesów przetwarzania danych pod kątem interoperacyjności i dostępu do danych,
uwzględnienia relacji pomiędzy przepisami RODO, a nowymi obowiązkami wynikającymi z Data Act.
Aby nowe przepisy mogły w pełni funkcjonować, potrzebne jest uchwalenie odpowiednich regulacji krajowych. Dlatego do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów wpisano projekt ustawy o sprawiedliwym dostępie do danych i ich wykorzystywaniu.
Prezes UODO zadeklarował gotowość opiniowania projektu podczas procesu legislacyjnego.
UODO
Z wideoszkolenia dowiesz się m.in.:
Szkolenie prowadzi Agnieszka Wachowska, radczyni prawna, Co-Managing Partners, Szefowa zespołu IT-Tech w TKP
© Portal Poradyodo.pl
