Na jakiej podstawie można przetwarzać dane osób podpisanych na wekslu

Marcin Sarna

Autor: Marcin Sarna

Dodano: 5 września 2017
Dokument archiwalny
Na jakiej podstawie można przetwarzać dane osób podpisanych na wekslu
Pytanie:  W związku z przygotowaniem zobowiązania wekslowego pojawiły się pytania: czy można przetwarzać dane osobowe (imię, nazwisko, PESEL i podpis) współmałżonka osoby podpisującej weksel oraz współmałżonków jego poręczycieli? Czy podstawą prawną może być w tym przypadku art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy o ochronie danych osobowych (dochodzenie roszczeń z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej)?
Odpowiedź: 

Istnieją przesłanki, które pozwalają na przetwarzanie danych osobowych osób podpisanych na wekslu bez ich zgody, jeżeli przetwarzanie to ma odbywać się w prawnie usprawiedliwionym celu i nie narusza praw i wolności tych osób.

Zasadniczo dane osobowe można przetwarzać wyłącznie za zgodą osoby, której dane dotyczą. Artykuł 23 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych pozwala jednak także na przetwarzanie tych danych wyjątkowo bez zgody osoby, której dane dotyczą. Jednym z takich wyjątków jest (przewidziane w art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy) przetwarzanie danych, gdy jest to niezbędne do wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów realizowanych przez administratorów danych albo odbiorców danych, a przetwarzanie nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą. Ta tzw. klauzula usprawiedliwionego celu jest wystarczającą podstawą do przetwarzania danych osobowych bez zgody osoby, której one dotyczą – nie muszą być spełnione żadne dalsze warunki.

Czym jest prawnie usprawiedliwiony cel

Artykuł 23 ust. 4 pkt 2 ustawy precyzuje pojęcie usprawiedliwionego celu, nakazując wliczanie do niego także dochodzenia roszczeń z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Jak domniemywam z treści pytania wystawienie weksla ma związek z działalnością gospodarczą. Nawet jeśli nie, to przetwarzanie danych osób podpisanych na wekslu służy dochodzeniu roszczeń wierzyciela wekslowego. Skoro więc ustawodawca dopuścił wyraźnie przetwarzanie np. numeru PESEL w celu windykacji prowadzonej przez przedsiębiorcę, to dlaczego analogiczne prawo nie miałoby przysługiwać innym podmiotom dochodzącym swoich roszczeń.

Ważne:

W wyroku z 30 listopada 2004 r. (II SA/Wa 1057/04) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie dopuścił wykorzystywanie przez przedsiębiorcę danych osobowych dłużnika, w których posiadanie wszedł przy okazji nabycia wierzytelności od poprzedniego wierzyciela.

Podstawą przetwarzania może być realizacja umowy

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie danych osobowych przetwarzanie danych jest dopuszczalne, gdy jest to konieczne do realizacji umowy, gdy osoba, której dane dotyczą, jest jej stroną lub gdy jest to niezbędne do podjęcia działań przed zawarciem umowy na żądanie osoby, której dane dotyczą.

W umowie poręczenia poręczyciel zobowiązuje się do spełnienia świadczenia wierzycielowi, jeżeli nie uczyni tego jego dłużnik. W doktrynie przeważa stanowisko, że zobowiązanie wynikające z umowy poręczenia jest własnym zobowiązaniem poręczyciela z tym, że jest ono zależne od istnienia i treści zobowiązania ciążącego na dłużniku. Stronami umowy poręczenia są zawsze poręczyciel i wierzyciel. W konsekwencji podstawą prawną przetwarzania danych osobowych poręczyciela przez wierzyciela w celu realizacji umowy poręczenia jest nie zgoda poręczyciela na przetwarzanie jego danych osobowych, a właśnie przesłanka wynikająca z art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy.

Ważne:

Poręczenie wekslowe jest rodzajem umowy poręczenia tyle, że dochodzi ona do skutku przez wydanie weksla lub jego zwrócenie posiadaczowi (por. uchwała Sądu Najwyższego z 20 września 1994 r., III CZP 113/94).

Podstawa prawna: 
  • ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 922).
Marcin Sarna

Autor: Marcin Sarna

Radca prawny, ekspert z zakresu ochrony danych osobowych. Specjalizuje się również w kompleksowej obsłudze prawnej podmiotów gospodarczych, w szczególności świadcząc pomoc prawną dla producentów maszyn i urządzeń, przedsiębiorców funkcjonujących w branży usługowej i w sektorze energetycznym.

Nasi partnerzy i zdobyte nagrody » 


Nagrody i wyróżnienia» 

Poznaj kluczowe zagadnienia, z jakimi możesz się zetknąć podczas codziennej pracy IODO.
E-kurs dla początkującego Inspektora Danych Osobowych. Rzetelna wiedza i praktyczne ćwiczenia.

24-h bezpłatny test portalu!
Zyskaj pełen dostęp do bazy porad i aktualności!

SPRAWDŹ »

x