Przetwarzanie danych w celach naukowych – co na to RODO

Zgodnie z motywem 159 RODO, jeżeli dane osobowe są przetwarzane do celów badań naukowych, RODO ma zastosowanie także do takiego przetwarzania. To „przetwarzanie danych osobowych do celów badań naukowych” należy przy tym interpretować szeroko.

Przede wszystkim możliwe jest przetwarzanie danych, które wcale nie były zbierane od początku z zamysłem badań naukowych. Art. 5 ust. 1 lit. b RODO pozwala bowiem na dalsze przetwarzanie danych do celów badań naukowych lub historycznych i nie jest to niezgodne z pierwotnymi celami.

Jak to zauważa motyw 33 RODO , w momencie zbierania danych często nie da się w pełni zidentyfikować celu przetwarzania danych osobowych na potrzeby badań naukowych. Dlatego osoby, których dane dotyczą, powinny móc wyrazić zgodę na niektóre obszary badań naukowych, o ile badania te są zgodne z uznanymi normami etycznymi w zakresie badań naukowych. Osoby, których dane dotyczą, powinny móc wyrazić zgodę tylko na niektóre obszary badań lub elementy projektów badawczych, o ile umożliwia to zamierzony cel.

Takie  przetwarzanie danych do celów badań naukowych lub historycznych rodzi obowiązek odpowiedniego zabezpieczenia praw i wolności osoby, której dane dotyczą. Zabezpieczenia te powinny polegać na wdrożeniu środków technicznych i organizacyjnych zapewniających w szczególności poszanowanie zasady minimalizacji danych – czyli przetwarzamy tylko tyle ile jest potrzebny do celu naukowego.

Może dojść do sytuacji, że potomek osoby wskazanej w pracy naukowej stanie się podmiotem danych, jeżeli np. przetwarzaniu podlega nazwisko wspólne dla postaci historycznej i jej potomka.

Taki potomek na podstawie art. 21 ust.  6 RODO ma prawo wnieść sprzeciw jeżeli dane osobowe są przetwarzane do celów badań naukowych lub historycznych. Musi on jednak wskazać przyczynę związaną z jego szczególną sytuacją a i tak przetwarzanie jest dozwolone jeżeli jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym.