Odszkodowanie za naruszenie RODO – najnowszy wyrok TSUE

Dodano: 27 czerwca 2023
wyrok TSUE

Naruszenie RODO przez administratora może oznaczać, że będzie on musiał zapłacić odszkodowanie, ale tylko wtedy, jeżeli w związku z tym naruszeniem zostanie wyrządzona szkoda majątkowa lub niemajątkowa. Z drugiej strony w każdym przypadku wyrządzenia szkody – nawet minimalnej – podmiot danych może skutecznie domagać się odszkodowania za naruszenie RODO. Takie wnioski płyną z niedawnego wyroku TSUE.

Szkoda niemajątkowa wskutek przetwarzania danych osobowych

Sprawa dotyczyła przetwarzania danych osobowych przez austriackiego operatora pocztowego. Firma przetwarzała informacje o poglądach politycznych. Następnie z wykorzystaniem algorytmu uwzględniającego różne kryteria społeczne i demograficzne określiła ona adresy grup docelowych. Tak wygenerowane dane były przekazywane innym administratorom, którzy mogli dzięki nim przekazywać ukierunkowane przesyłki reklamowe. Jedna z osób, których dane przetwarzano w opisany sposób, wskazała, że doszło u niej do wystąpienia szkody niemajątkowej czyli krzywdy. Odczuwała ona bowiem „wielkie wzburzenie, utratę zaufania, a także poczucie kompromitacji”. Na tej podstawie pozwała operatora pocztowego o odszkodowanie. Powództwo zostało jednak oddalone przez austriacki sąd I instancji. Oddalona została także apelacja od tego wyroku. Następnie sprawa trafiła do austriackiego sądu najwyższego.

3 pytania prejudycjalne trafiają do TSUE

TSUE nie rozstrzygał zasadności odszkodowania, niemniej jednak odpowiedział na trzy istotne pytania prejudycjalne. Dwa z nich sprowadzały się do tego, czy odszkodowanie z art. 82 RODO należy się za samo naruszenie RODO czy też jedynie w przypadku, gdy wskutek takiego naruszenia podmiot danych poniósł szkodę.

Odszkodowanie za naruszenie RODO tylko w przypadku wystąpienia szkody

TSUE uznał, że właściwe jest to drugie rozwiązanie. Aby bowiem roszczenie o odszkodowanie było zasadne, muszą łącznie wystąpić następujące przesłanki:

  • naruszenie RODO,
  • wystąpienie szkody (zarówno majątkowej jak i niemajątkowej),
  • związek przyczynowy pomiędzy naruszeniem a tą szkodą.
Uwaga

Jeżeli naruszenie RODO nie spowodowało wyrządzenia szkody, to odszkodowanie nie przysługuje. Nie można też wprowadzać takiego rozwiązania w prawie krajowym.

TSUE stwierdził bowiem, że RODO nie reguluje kompleksowo zasadności roszczenia o odszkodowanie. Należy zatem odwołać się do prawa państwa członkowskiego.

Waga szkody nie wyklucza odszkodowania za naruszenie RODO

W sprawie zadano jeszcze jedno pytanie, a mianowicie: czy warunkiem stwierdzenia poniesienia szkody niemajątkowej jest to, iż powstała ona w konsekwencji lub w następstwie naruszenia prawa o przynajmniej pewnej wadze, które wykracza poza poczucie wzburzenia spowodowane naruszeniem prawa?

Uwaga

W ocenie TSUE nie można formułować progów naruszenia, poniżej których nie można byłoby stwierdzić naruszenia prawa. Odszkodowanie należy się więc w każdym przypadku, w którym naruszenie prawa pozostaje w związku przyczynowym ze szkodą, niezależnie od wagi tej szkody (majątkowej i niemajątkowej).

Trybunał powołał się na motyw 46 RODO: „ograniczenie pojęcia 'szkody' wyłącznie do szkód o określonej wadze zaprzeczałoby tej szerokiej koncepcji tego pojęcia, preferowanej przez prawodawcę Unii.”

Źródło:
  • wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 4 maja 2023 r. C-300/21

Nasi partnerzy i zdobyte nagrody » 


Nagrody i wyróżnienia» 

Poznaj kluczowe zagadnienia, z jakimi możesz się zetknąć podczas codziennej pracy IODO.
E-kurs dla początkującego Inspektora Danych Osobowych. Rzetelna wiedza i praktyczne ćwiczenia.

24-h bezpłatny test portalu!
Zyskaj pełen dostęp do bazy porad i aktualności!

SPRAWDŹ »

x