Aktualny

Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przestępczości seksualnej i ochronie małoletnich – kluczowe zmiany w zakresie ochrony danych

Dodano: 16 lipca 2025
Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przestępczości seksualnej i ochronie małoletnich – kluczowe zmiany w zakresie ochrony danych

Do Sejmu trafił projekt nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, dalej zwanej ustawą, której przepisy muszą stosować m.in. placówki ochrony zdrowia i szkoły. Nowe przepisy jasno określają, kto i w jakim celu może gromadzić oraz przetwarzać dane, a także porządkują zasady weryfikacji karalności i retencji danych, ułatwiając obowiązki IOD i administratorów danych osobowych. Usunięto liczne wątpliwości interpretacyjne, co poprawia ochronę danych wrażliwych, zapewniając zgodność z RODO i podniesienie bezpieczeństwa dzieci.

Zmiany w ustawie dotyczą zwłaszcza przepisów regulujących obowiązki w zakresie weryfikacji karalności:

  • pracodawców lub innych organizatorów działalności oraz

  • osób, z którymi ma być nawiązany stosunek pracy lub które mają być dopuszczone do innej działalności przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed dopuszczeniem do takiej działalności.

Dodatkowo, nowelizacja doprecyzowuje przepisy dotyczące standardów ochrony małoletnich oraz Zespołu do spraw analizy zdarzeń, na skutek których małoletni poniósł śmierć lub doznał uszczerbku na zdrowiu (tych kwestii nie ujęto w niniejszym kwestionariuszu). Co więcej, zaproponowano również w projekcie uzupełnienie ustawy o przepisy dotyczące ochrony danych osobowych, co zapewnić ma zgodność ustawy z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych (dalej: RODO).

Kwestia uproszczenia procedury pociągnęła za sobą rozbudowanie obecnie obowiązujących przepisów, toteż niniejszy kwestionariusz ma na celu nie tyle analizę zmian, co wprowadzenie uporządkowanej listy wymagań zgodnych z nowo proponowanym brzmieniem. Listę taką należy zestawić z procedurami, które obecnie posiadamy.

Materiał pomocniczy: słowniczek pojęć

Na potrzeby dalszej części opracowania warto poznać mapę pojęć, gdyż jednym z celów nowelizacji jest właśnie doprecyzowanie terminów używanych w ustawie, pod kątem rozwiania wcześniej pojawiających się wątpliwości. Dlatego nowelizacja wprowadza nowe definicje. Mapę pojęć znajdziemy w poniższym zestawieniu, po które warto sięgać, stosując przepisy ustawy.

Tabela 1: Nowy słowniczek pojęć wprowadzany przez nowelizację i na potrzeby kwestionariusza

Pojęcie

Definicja

„dopuszczenie do innej działalności”

Powierzenie danej osobie wykonywania zadań lub obowiązków mających charakter powtarzalny lub jednokrotny, ale trwający przez określony czas, za wynagrodzeniem albo bez wynagrodzenia, na innej podstawie niż stosunek pracy w rozumieniu art. 22 § 1 Kodeksu pracy.

Jest to definicja ustawowa.

„działalność kwalifikowana”

Działalność polegająca na wychowaniu, edukacji, wypoczynku, leczeniu, udzielaniu pomocy psychologicznej, rozwoju duchowym, uprawianiu sportu lub realizacji innych zainteresowań przez małoletnich, lub opiece nad nimi, jeżeli czynności te wykonywane są bezpośrednio z udziałem małoletnich.

Pojęcie wprowadzono na potrzeby kwestionariusza.

„inny organizator”

Jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, albo osoba fizyczna, która dopuszcza do innej działalności daną osobę.

Jest to definicja ustawowa.

„nowelizacja”

Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1381).

Skrót wprowadzono na potrzeby kwestionariusza.

„opieka”

Czynność mająca na celu zapewnienie bezpiecznych warunków małoletniemu w miejscu jego aktualnego pobytu oraz zaspokajanie jego bieżących potrzeb, podejmowana w związku z faktycznym lub potencjalnym zagrożeniem dobra małoletniego.

Jest to definicja ustawowa.

„osoba sprawdzana”

Osoba, z którą ma być nawiązany stosunek pracy lub która ma być dopuszczona do innej działalności (patrz: „dopuszczenie do innej działalności”)

Skrót wprowadzono na potrzeby kwestionariusza.

„realizacja innych zainteresowań”

Czynność ukierunkowana na rozwój umiejętności społecznych, emocjonalnych, sportowych i artystycznych małoletnich, realizowana w szczególności przez domy kultury, świetlice, ogniska artystyczne, biblioteki, fundacje lub stowarzyszenia.

Jest to definicja ustawowa.

„Rejestr”

Rejestr Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.

Skrót wprowadzono na potrzeby kwestionariusza.

„Rejestr PK”

Rejestr osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.

Skrót wprowadzono na potrzeby kwestionariusza.

„standardy ochrony małoletnich”

Akt prawa wewnętrznego zawierający zbiór zasad lub wytycznych zapewniających bezpieczne środowisko dla małoletniego, w podmiotach lub jednostkach zobowiązanych do ich wprowadzenia, a także określający sposób podejmowania interwencji odbywającej się na podstawie odrębnych przepisów, w przypadku podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego.

Jest to definicja ustawowa.

Uwaga!

Standardy te, zgodnie z wyjaśnieniami prawodawcy, nie tworzą nowych zasad interwencji, ani nie nakazują samodzielnego ich tworzenia adresatom. W tym zakresie standardy, de facto określają jedynie, że wskazane w ustawie jednostki/podmioty mają przygotować się, opracować schemat działania na wypadek wystąpienia okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy małoletniemu. Podjęcie określonych działań przewiduje natomiast np. procedura Niebieskie Karty.

„ustawa”

Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (tekst jedn.: Dz. U. z 2024r., poz. 1802)

Skrót wprowadzono na potrzeby kwestionariusza.

„wychowanie”

Całościowy proces oddziaływań osób i środowiska w kierunku wspierania rozwoju, w szczególności rozwoju osobowego i społecznego małoletniego.

Jest to definicja ustawowa.

„wypoczynek”

Czynność ukierunkowana na organizowanie aktywności dla małoletnich w celach rekreacyjnych lub regeneracji sił fizycznych i psychicznych, zwłaszcza w formie kolonii, półkolonii, zimowiska, obozu lub biwaku.

Jest to definicja ustawowa.

Zmiany w rozdziale 3 ustawy: kwestionariusz

Poniższa lista sprawdzająca ma na celu uporządkowane wprowadzenie w procedurach zmian wynikających z nowelizacji. Pojęcia użyte w cudzysłowie w ramach kwestionariusza wyjaśniono w powyższej tabeli nr 1.

Poniżej, w formie odrębnej tabeli, należy podjąć próbę usystematyzowania wyłączeń w zakresie stosowania omówionych przepisów. Należy zweryfikować te wyłączenia, uwzględniając je we własnych procedurach.

Tabela 2: Wyłączenia stosowania przepisów rozdziału 3 ustawy

L.p.

Zakres wyłączanych przepisów

Czego dotyczą wyłączane przepisy

Kiedy następuje wyłączenie

Uwagi/wyjaśnienia

1.

art. 21a, art. 21b ust. 1, art. 21 d ust. 1 i 2, art. 21 e ust. 1 i 2

W przypadku art. 21a, art. 21b ust. 1 chodzi o niestosowanie przepisów o:

  • pozyskiwaniu informacji z rejestrów i informowaniu osoby sprawdzanej o sprawdzaniu w rejestrach (art. 21a, patrz: rubryki A1-A3) i

  • przedkładaniu informacji niektórym osobom nieprowadzącym działalności gospodarczej (art. 21b ust. 1, patrz: rubryka B1)

W przypadku 21 d ust. 1 i 2, art. 21 e ust. 1 i 2 chodzi o niestosowanie przepisów dotyczących pozyskania:

  • informacji z KRK oraz oświadczenia dotyczącego pobytu za granicą wraz z informacją z zagranicznych rejestrów (patrz: Rubryka B2 i B3) oraz

  • oświadczenia składanego w przypadku niemożności pozyskania ww. informacji z zagranicznych rejestrów, patrz: Rubryka B3).

Wyłączenie stosowania następuje:

1) gdy pracodawcą lub innym organizatorem jest rodzic lub opiekun małoletniego, wobec którego ma być wykonywana działalność kwalifikowana;

2) w przypadku kolejnej działalności u kolejnego wtórnego organizatora*/**/***

3) gdy inna działalność jest wykonywana w bezpośredniej obecności osoby obowiązanej na podstawie ustawy lub umowy do sprawowania nadzoru nad małoletnim **

4) gdy bezpośrednio po zakończeniu stosunku pracy lub dopuszczenia do innej działalności z daną osobą ten sam pracodawca ponownie nawiązuje z tą osobą stosunek pracy lub ten sam organizator ponownie dopuszcza tę osobę do „innej działalności”, a łączny czas trwania wszystkich stosunków pracy lub dopuszczenia do „innej działalności” nie przekracza 2 lat;

5) w przypadku osób poniżej 13. roku życia.

* patrz: wyjaśnienia prawodawcy w kolumnie obok;

** przepis ten nie dotyczy podmiotów kierujących na praktyki studentów i uczestników studiów podyplomowych odbywających obowiązkowe praktyki zawodowe wynikające z programu tych studiów oraz uczniów lub słuchaczy odbywających obowiązkowe praktyki zawodowe w ramach programu nauczania zawodu;

*** pełne brzmienie art. 21i ust. 1 pkt 2:

„(Przepisów art. 21a, art. 21b ust. 1, art. 21d i art. 21e nie stosuje się) (...)

2) wobec osoby pozostającej w stosunku pracy lub dopuszczonej do innej działalności, po wykonaniu obowiązków określonych w art. 21a, art. 21b ust. 1, art. 21d, art. 21e i art. 21g ust. 2, przed dopuszczeniem tej osoby do innej działalności przez kolejnego innego organizatora, na podstawie umowy zawartej między nim a pracodawcą tej osoby lub innym organizatorem, który jako pierwszy dopuścił tę osobę do innej działalności, jeżeli osoba ta zażądała przekazania kolejnemu organizatorowi informacji o wykonaniu wobec niej obowiązków, o których mowa w art. 21a, art. 21b ust. 1, art. 21d, art. 21e i art. 21g ust. 2, oraz dokonanych w następstwie realizacji tych obowiązków ustaleniach co do okoliczności określonych w art. 21a–21e. Przepis ten nie dotyczy podmiotów kierujących na praktyki studentów i uczestników studiów podyplomowych odbywających obowiązkowe praktyki zawodowe wynikające z programu tych studiów oraz uczniów lub słuchaczy odbywających obowiązkowe praktyki zawodowe w ramach programu nauczania zawodu”;

* odstąpienie od stosowania wskazanych przepisów może nastąpić pod określonymi, łącznymi warunkami. Jak uzasadnia pracodawca, w pkt 2 chodzi o sytuację dotyczącą:

  1. osoby pozostającej w stosunku pracy lub dopuszczonej do innej działalności, w przypadku której wykonano obowiązki określone w art. 21a, art. 21b, art. 21d, art. 21e i art. 21g ust. 2,;

  2. dopuszczenia tej osoby do innej działalności przez kolejnego innego organizatora (tzw. wtórnego);

  3. istnienia jako podstawy dopuszczenia umowy zawartej między tym kolejnym organizatorem a macierzystym pracodawcą tej osoby lub innym organizatorem(tym, u którego zrealizowano obowiązki opisane w pkt a,

  4. w której osoba ta zażądała przekazania informacji o wykonaniu wobec niej obowiązków, o których mowa w art. 21a, art. 21b, art. 21d i art. 21e i dokonanych ustaleniach (tzn. czy figuruje w Rejestrach, czy była prawomocnie skazana z przestępstwa wymienione w art. 21d ust. 1 itp.).

2.

art. 21a

Patrz: wiersz 1

Przepisu nie należy stosować w zakresie, w jakim odrębne przepisy przewidują uzyskanie lub przedłożenie informacji o osobie ujętej w Rejestrze z dostępem ograniczonym oraz w Rejestrze PK

 

3.

art. 21d i art. 21e

Patrz: wiersz 1

Przepisów nie należy stosować w stosunku do osób:

  • co do których odrębne przepisy przewidują uzyskanie lub przedłożenie informacji o osobie z KRK z zakresu co najmniej przestępstw, o których mowa w art. 21d ust. 1 (patrz: Rubryka B2);

  • do osób prowadzących praktyczną naukę zawodu, o której mowa w art. 120 Prawa oświatowego oraz do opiekunów stażu uczniowskiego, o których mowa w art. 121a ust. 21 tej ustawy***

**** patrz kolumna obok

**** Osoby prowadzące praktyczną naukę zawodu oraz opiekunowie stażu uczniowskiego złożyć muszą oświadczenie, którego zakres określono w art. 120 ust. 3b Prawa oświatowego.

Nowy rozdział 4f ustawy: „Ochrona danych osobowych”

Nowe przepisy regulują m.in. sposób określania celów przetwarzania danych, okres ich przechowywania oraz sposób komunikacji związany z przetwarzaniem. Znajdą one zastosowanie m.in. przy modyfikacji klauzul informacyjnych związanych ze stosowaniem ustawy. W sprawach nieuregulowanych w nowym rozdziale 4f ustawy należy stosować ogólne przepisy o ochronie danych osobowych.

Uwaga

Pobierz wzór: Nowe przepisy o ochronie danych osobowych wprowadzone do ustawy o ochronie małoletnich – lista sprawdzająca >>> 

Podstawa prawna: 
  • ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r., poz. 1802);

  • druk nr 1381: projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich oraz niektórych innych ustaw (https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=1381 );

  • rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych, RODO).

Nasi partnerzy i zdobyte nagrody » 


Nagrody i wyróżnienia» 

Poznaj kluczowe zagadnienia, z jakimi możesz się zetknąć podczas codziennej pracy IODO.
E-kurs dla początkującego Inspektora Danych Osobowych. Rzetelna wiedza i praktyczne ćwiczenia.

24-h bezpłatny test portalu!
Zyskaj pełen dostęp do bazy porad i aktualności!

SPRAWDŹ »

x